Di sản văn hoá là những giá trị vật chất và tinh thần mà cộng đồng gìn giữ và truyền lại qua nhiều thế hệ, từ phong tục tín ngưỡng đến lễ vật như vàng mã và bánh cúng tổ tiên.
Trong tín ngưỡng Việt Nam, vàng mã là nghi thức lâu đời bày tỏ lòng hiếu kính với tổ tiên, gửi vật phẩm tượng trưng cho người đã khuất thông qua việc hoá giấy thành tiền bạc, quần áo, vật dụng. Phong tục này du nhập từ Trung Hoa nhưng được Việt hoá với mẫu mã, hoạ tiết riêng, in vẽ công phu thể hiện tay nghề làng nghề. Theo thời gian, vàng mã phát triển đa dạng, từ vật dụng thiết yếu đến nhà cửa, xe cộ – thể hiện mong ước đủ đầy cho người đã mất.
Bánh In cũng là lễ vật quen thuộc trong mâm cúng, đặc biệt ở Huế. Tương truyền vua Nguyễn từng ra lệnh cho dân Kim Long làm món bánh vừa ngon vừa tiết kiệm để dùng với trà Tết. Người làng đã sáng tạo ra bánh In từ đậu xanh, bột nếp, ép khuôn chữ “Thọ” – gửi lời cầu chúc trường thọ, phúc lộc. Từ món tiến vua, bánh In trở thành đặc sản dân gian, quà biếu ngày Tết, vật phẩm cúng giỗ, mang thông điệp kính nhớ tổ tiên và gắn kết gia đình.
Ý tưởng thiết kế của tôi là tạo bao bì giấy cứng hai lớp chắc chắn, dễ mở–đóng, bảo vệ bánh khi vận chuyển và biếu tặng. Hoạ tiết trang trí lấy cảm hứng từ vàng mã truyền thống và mỹ thuật cung đình Huế: hồi văn – những đường nét uốn lượn kết nối biểu trưng cho sự trường tồn và gắn kết; hoa sen – biểu tượng thanh khiết, an nhiên; hoa mai – mang ý nghĩa cao quý, phúc lộc; chữ “Thọ” – lời chúc sống lâu, khỏe mạnh. Bao bì sẽ phối hợp bảng màu Ngũ sắc Huế (Đỏ, Vàng, Xanh, Lam, Tím) tượng trưng ngũ hành – hoà hợp âm dương, cầu mong cân bằng và may mắn – vốn là bảng màu truyền thống trong ẩm thực, mỹ thuật và nghi lễ Huế, giúp sản phẩm vừa trang trọng, vừa giàu tính biểu tượng. Sản phẩm hướng đến nhóm khách hàng hiện đại, người trẻ yêu thích quà tặng văn hoá, cũng như cộng đồng Việt muốn giữ gìn phong tục cúng tổ tiên ý nghĩa hơn.
Sản phẩm hướng đến nâng giá trị bánh In thành món quà văn hoá ý nghĩa, tạo động lực cho các làng nghề vàng mã và bánh In truyền thống duy trì phương pháp thủ công, phát triển bền vững. Tôi mong muốn hiện thực hóa dự án này cùng nghệ nhân địa phương, làm ra sản phẩm vừa đẹp mắt, vừa giữ hồn di sản, góp phần gìn giữ và lan toả văn hoá Việt Nam trong cuộc sống hiện đại.
